OCAK AYI SERVİKS ( RAHİM AĞZI ) KANSERİ BİLİNÇLENDİRME AYI
Türkiye Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Kanser Daire Başkanlığı tarafından toplum tabanlı taramaları yaygınlaştırmak ve farkındalık oluşturmak amacıyla Ocak ayında Serviks Kanseri ile ilgili ilimizde farkındalık etkinliklerinin yapılması istenmiştir. Bu amaçla Diyarbakır İl Sağlık Müdürlüğü Kanser Birimi tarafından Ocak ayı Serviks Kanseri etkinlikleri koordine edilmektedir.
Serviks kanseri önlenebilir bir hastalıktır..Rahim ağzı kanseri erken teşhis edildiğinde %100 tedavi edilebilir.Dünyanın her tarafında kadınlar serviks kanserinden rahatsızdır. Dünya ölçeğinde 45 yaş altı kadınlarda en sık görülen 2. kanser türü, meme ve akciğer kanserinden sonra kanserden ölümlerin önde gelen 3. nedenidir. Dünya çapında 2 dakikada bir, bir kadın serviks kanserinden ölmektedir. Tarama programları, serviks kanserinin azalmasında önemli bir etkiye sahip olmasına rağmen hala kadınlar serviks kanseri nedeniyle ölmektedir.Sık görülen bir kanser türü olmasının yanında en önemli özelliği erken evrede tespit edilebilmesi ve tespit edilebildiği zamanda tedavi edilebilmesidir. Önlenmesi ve erken teşhis edildiğinde de tedavisi mümkün olan serviks kanserinde, invazif kanser sıklığı ve kansere bağlı ölümlerin azaltılması açısından önemli bir noktayı da tarama yöntemleri oluşturmaktadır. Yapılacak taramalarla; servikal patolojileri henüz preinvaziv evrede iken tespit edip etkin ve basit yöntemlerle tedavi etmek suretiyle, invaziv kanser sıklığını buna bağlı morbidite ve mortaliteyi düşürmek amaçlanmaktadır. Serviks Kanserinin erken tanısında toplum tabanlı taramaları yaygınlaştırmak ve farkındalık oluşturmak önemlidir. Serviks hücreleri anormalleşip, kontrolsüz bir şekilde büyümeye başladığında serviks kanseri oluşmaktadır. Serviks kanserinin nedeni, insan papilloma virüsüdür (HPV). Yaklaşık 100 HPV tipi mevcuttur. Serviks kanseri olgularının çoğuna iki tip HPV (HPV 16 ve 18) neden olmaktadır. Serviks kanseri olgularının aşağı yukarı % 70’inde bu iki tip bulunmuştur.
Risk Faktörleri
- Human PapillomaVirus (HPV) enfeksiyonu
- Erken yaşta (16 yaştan önce) cinsel ilişki
- Çok eşlilik
- Sigara içme
- Sağlıksız beslenme (meyve ve sebzeyi az tüketmek, rahim ağzı kanseri riskini artırır)
- Çok sayıda doğum yapma
- Sosyoekonomik düzeyin düşük olması
- 5 yıldan daha uzun süre doğum kontrol hapı kullanımı
Rahim ağzı kanseri belirtileri:
HPV enfeksiyonlarının çoğunluğu kendiliğinden düzelir ve belirtilere veya hastalığa neden olmaz. Bununla birlikte, belirli HPV tipleri (çoğunlukla 16 ve 18) ile devam eden enfeksiyon, kanser öncesi lezyonlara neden olabilir. Bu lezyonların bir kısmı rahim ağzı kanserine ilerler, ancak bu ilerleme genellikle uzun yıllar alır. Rahim ağzı kanserinin belirtileri, ancak kanser ileri bir aşamaya geldiğinde ortaya çıkma eğilimindedir. Bu sebeplerden rahim ağzı kanserinde düzenli tarama yaptırmak çok önemlidir.
Rahim ağzı kanserinde aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Düzensiz adet görmek (düzensiz menstrüasyon)
- Adet dönemleri arasında veya cinsel ilişki sonrası (vajinal) kanama olması
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Sırt, bacak veya kadın cinsel organlarının olduğu bölgede ağrı
- Kötü kokulu vajinal akıntı
- İdrar yaparken ağrı
- Tek bacakta şişlik
Serviks Kanserinden Korunma
Bir kişinin kansere yakalanma olasılığını artıran faktörlere, risk faktörleri, buna karşın kanser gelişim riskini azaltan faktörlerse koruyucu faktörler denir. Genetik faktörler gibi bazı risk faktörlerinin ortadan kaldırılması mümkün değilken diyet, sigara gibi bazı risk faktörlerinin önlenmesi mümkündür. Kanserden korunma önlenebilir risk faktörlerinin azaltılıp, koruyucu faktörlerin artırılarak kanser gelişim riskinin azaltılmasıdır. HPV-DNA testi ile serviks kanseri erken tanısı artmıştır.
Tarama
Ulusal kanser tarama programına göre, serviks kanseri için tarama 30 yaştan sonra başlamalı ve 65 yaşa kadar 5 yılda HPV-DNA testi bir tekrarlanmalıdır. 30-65 yaş arası her kadına jinekolojik muayene yapılarak, HPV-DNA numunesi alınmaktadır. Türkiye Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Kanser Daire Başkanlığınca yapılan Serviks Kanseri Tarama programı çerçevesinde Kanser Birime teslim edilen HPV-DNA Numuneleri Müdürlüğümüzce Ankara’da kurulan «ULUSAL HPV LABORATUVARI» na gönderilmektedir.
‘ HAYATINIZ BİZİM İÇİN DEĞERLİDİR.’
30-65 yaş arasındaki kadınlar, Serviks (Rahim Ağzı) Kanseri ( HPV ) taraması için KETEM veya Aile Hekiminize başvurun.